ULKA sprawdza, czym oddychamy

Ulka czolo Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wspiera naukowców i badania Uniwersytetu Śląskiego. Wydział Nauk Przyrodniczych otrzymał 254 tys. zł na zakup sprzętu dydaktycznego dla Napowietrznego Mobilnego Laboratorium Kontroli Atmosfery ULKA.

Umowę na dofinansowanie podpisał prezes zarządu WFOŚiGW w Katowicach Tomasz Bednarek oraz rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach prof. dr hab. Ryszard Koziołek.

– Obok doposażenia szkół ponadpodstawowych realizujemy działania w szkolnictwie wyższym. Przekazaliśmy środki na doposażenie uczelnianego laboratorium ULKA – Uniwersyteckiego Laboratorium Kontroli Atmosfery. To mobilne laboratorium, które funkcjonuje w balonie, który szczególnie w okresie jesienno-zimowym lata nad naszym województwem i bada jakość powietrza – mówi Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Katowicach.

ULKA to unikatowa i pierwsza w Polsce jednostka badawcza. Działa od 2016 roku. W koszu załogowego balonu na ogrzane powietrze zamontowana jest specjalistyczna aparatura do pomiarów jakości powietrza. Dzięki temu możemy dowiedzieć się, czym oddychamy i poznać kierunek przemieszczania się zanieczyszczeń.

Balon jest w stanie wzbić się na wysokość czterech kilometrów, jego przewaga nad dronami to m.in. ładowność. Jest w stanie podnieść ciężar 1200 kilogramów. Wyposażenie zamontowane w koszu pozwala na szczegółowe pomiary jakość powietrza. Znajduje się tutaj m.in. analizator ozonu: urządzenie umożliwiające pomiar zawartości ozonu w powietrzu atmosferycznym, aethalometr: urządzenie umożliwiające pomiar stężenia sadzy w powietrzu, analizator nanocząsteczek, licznik mikrocząsteczek oraz analizator gazów. Jest również mobilna stacja meteorologiczna, która dokonuje pomiaru podstawowych parametrów meteorologicznych: temperatury, ciśnienia oraz wilgotności.

– Balon nie emituje prawie wcale zanieczyszczeń. Dzięki temu badania wykonywane są wyjątkowo precyzyjnie. Wykonaliśmy już kilkanaście tysięcy pomiarów. Nie są to wyłącznie badania diagnostyczne, są to również materiały, które służą pracom naukowym, stanowią materiał opracowań. Wykorzystywane są też do tworzenia rozmaitych algorytmów, nie tylko dotyczących jakości powietrza, ale także zmian klimatycznych – mówi prof. dr hab. Ryszard Koziołek, rektor UŚ.

To nie pierwszy raz, kiedy WFOŚiGW w Katowicach wspiera ULKA. W ostatnich 5 latach przekazał blisko 1,5 mln zł dotacji na różnego rodzaju wyposażenie i sprzęt.